خبر۴/۱

گنبد مسجد امام در اصفهان چین خورد

در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان یکی از بی‌نظیرترین مساجد تاریخی دنیا که یکی از شاه‌کارهای معماری اسلامی نیز به‌شمار می‌رود، قرار دارد که از صدها متر دورتر هم گنبد زیبای این بنای حدود 400 سال را می‌توان دید.
به گزارش ایسنا، یکی از نقاطی که از آن‌جا گنبد مسجد امام (ره) را می‌توان دید، پارکینگ ضلع جنوبی مسجد، روبه‌روی بیمارستان خورشید در خیابان استانداری اصفهان است؛ ولی سطح گنبد مسجد از این زاویه چین‌خورده دیده می‌شود!

در این‌باره، یک کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی با اشاره به آخرین دوره‌ی مرمت بخش‌های آسیب‌دیده‌ی گنبد و کاشی‌کاری‌های معرق آن در حدود دو دهه پیش با نظارت سازمان میراث فرهنگی، گفت: متأسفانه دوباره علائم بیماری و آسیب در بدنه‌ی گنبد و بخصوص در سطح جنوبی آن که بیش از دیگر زوایا در معرض عوامل جوی مانند باد، باران و آفتاب بوده، مشخص شده است.

حمید مظاهری تهرانی به خبرنگار ایسنا توضیح داد: رانش در بخش‌هایی از سطح کاشی‌کاری‌شده‌ی گنبد آغاز شده و پدیده‌ی چین‌خوردگی که ناشی از جدا شدن تدریجی تزیینات کاشی از بدنه‌ی اصلی است، در سطحی محدود، اما در حال پیشرفت به‌خوبی قابل مشاهده است

وی با بیان این‌که به‌نظر می‌رسد ملات گچ استفاده‌شده به‌مرور چسبندگی و استقامت خود را برای نگه داشتن کاشی‌ها از دست داده است، گفت: سرد و گرم شدن تزیینات کاشی بر اثر نور آفتاب یا نفوذ باران و پدیده‌ی یخ‌زدگی، از جمله عواملی است که به‌مرور سبب جدا شدن تزیینات کاشی از بدنه‌ی اصلی گنبد شده است. در چنین شرایطی، وزن کاشی و شیب‌دار بودن سطح نیز مزید بر علت می‌شود و فرآیند تخریب و تفکیک را تسریع می‌کند.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: با توجه به دشواری، هزینه‌بر و زمان‌بر بودن فرآیند مرمتی و اجرایی کلی روی این گنبد عظیم و باارزش، لازم است عملیات سریع و دقیقی برای رفع خطر، درمان آسیب‌های کنونی و پیش‌گیری از گسترش و عمیق‌تر شدن تخریب‌ها، در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان قرار گیرد.

مظاهری تأکید کرد: اصولا گنبد در بناهای اسلامی، یکی از زیباترین و در عین حال، آسیب‌پذیرترین بخش‌های سازه است. شکل هندسی ویژه‌ی قوس‌دار، سطح وسیع و گسترده، ارتفاع زیاد، قدمت و نوع مصالح، تماس مستقیم با عوامل مختلف جوی، تکنیک‌های مختلف اجرا و تزیینات، ضریب آسیب‌پذیری گنبد را در مقایسه با دیگر بخش‌های یک بنا بسیار بالا می‌برد. به همه این عوامل باید کمبود استادان چیره‌دست معماری و مرمت‌گری یا کهولت سن آن‌ها را برای کار روی گنبدهای عظیم و مرتفع اضافه کرد.